Ngày 11-12/04/2024, chương trình Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 8 được tổ chức thành công tại tỉnh Lào Cai, địa phương biên giới phía Tây Bắc của Việt Nam. Đây cũng là lần thứ hai Lào Cai được lãnh đạo cấp cao hai nước tin tưởng chọn làm địa điểm tổ chức sự kiện chính trị - quốc phòng quan trọng này. Có vị trí tiếp giáp với tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), lại nằm trên trục giao thông huyết mạch của quốc gia, Lào Cai đang trở thành cầu nối thúc đẩy sự phát triển, giao lưu trên các lĩnh vực giữa Việt Nam và các nước Đông Nam Á với vùng Tây Nam của Trung Quốc.

Theo ông Dương Đức Huy, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, Chủ tịch Hội hữu nghị Việt - Trung tỉnh Lào Cai, địa phương có truyền thống giao lưu, hợp tác cùng phát triển với Trung Quốc, đặc biệt là tỉnh Vân Nam. Thời gian gần đây, các hoạt động hợp tác giữa tỉnh Lào Cai và tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) diễn ra sôi nổi, thu được nhiều kết quả quan trọng, khẳng định xu hướng phát triển liên tục, toàn diện của quan hệ song phương.

Trên phương diện giao lưu hữu nghị, hai bên đã thường xuyên duy trì trao đổi đoàn các cấp, các ngành sang giao lưu nhằm tăng cường quan hệ hợp tác hữu nghị, trong đó có các đoàn của lãnh đạo hai tỉnh thường xuyên thăm hỏi lẫn nhau. Năm 2015 và năm 2017, lãnh đạo cao nhất của hai tỉnh đã triển khai ký kết các thỏa thuận triển khai giao lưu hữu nghị, thúc đẩy và mở rộng hợp tác hữu nghị giữa hai bên. Đặc biệt, cuối năm 2023, Đoàn công tác của tỉnh Lào Cai do đồng chí Bí thư Tỉnh ủy dẫn đầu đã có các cuộc hội đàm, trao đổi với Bí thư Tỉnh ủy Vân Nam và một số địa phương thuộc tỉnh Vân Nam. Đến nay, đã có 6 cặp huyện, thị xã, thành phố của hai tỉnh ký kết thỏa thuận thiết lập quan hệ huyện/thành phố hữu nghị; 6 cặp thôn, bản hai bên biên giới và 10 đồn biên phòng của tỉnh Lào Cai với 19 đơn vị biên phòng của tỉnh Vân Nam tổ chức kết nghĩa hữu nghị. Hai năm qua, vào dịp đầu năm, hai bên đã phối hợp tổ chức Chương trình Liên hoan chào Xuân qua biên giới và Liên hoan Nhân dân biên giới Việt ‑ Trung lần lượt tại tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) và tỉnh Lào

Trên phương diện hợp tác thương mại, đầu tư: Hằng năm, hai bên luân phiên tổ chức Hội chợ thương mại biên giới Việt - Trung tại thành phố Lào Cai và huyện Hà Khẩu để giới thiệu, quảng bá các sản phẩm hàng hóa, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp, thương nhân hai bên gặp gỡ, trao đổi và ký kết hợp đồng. Năm 2022, mặc dù bị tác động nặng nề bởi dịch Covid-19 nhưng kim ngạch xuất - nhập khẩu qua cửa khẩu hai bên vẫn đạt gần 2,3 tỷ USD; năm 2023 đạt hơn 2,1 tỷ USD. Trên địa bàn tỉnh Lào Cai hiện có 11 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) có vốn đầu tư từ Trung Quốc, trong đó có 5 dự án đến từ tỉnh Vân Nam (Trung Quốc) với tổng vốn đầu tư 377 triệu USD. Trung Quốc đang là một trong những quốc gia đầu tư FDI lớn nhất tại tỉnh Lào Cai.

Về hợp tác du lịch: Việc phối hợp đẩy mạnh kết nối, tuyên truyền, quảng bá hình ảnh du lịch, mô hình hợp tác du lịch “hai quốc gia một điểm đến” của hai bên đã có tác dụng rất lớn trong việc nâng cao chất lượng, số lượng các tour du lịch theo hướng chuyên nghiệp, hiệu quả. Thống kê năm 2023, tổng lượng khách đến Lào Cai đạt hơn 7,2 triệu lượt, trong đó khách du lịch có quốc tịch Trung Quốc nhập cảnh qua Cửa khẩu Quốc tế Lào Cai khoảng gần 300 nghìn lượt (chiếm khoảng 54% trong tổng lượng khách quốc tế đến với Lào Cai). Khách Việt Nam sang Trung quốc đạt trên 748 nghìn lượt. Hai bên cũng thường xuyên tổ chức quảng bá xúc tiến du lịch thông qua Hội chợ Thương mại quốc tế Việt - Trung, Hội chợ Du lịch quốc tế Côn Minh…; thông qua hợp tác song phương và đa phương để mở thêm tuyến du lịch cho khách Trung Quốc sang Việt Nam và ngược lại.

Giao lưu, hợp tác trong lĩnh vực văn hóa - xã hội cũng diễn ra sôi động. Hợp tác về lĩnh vực giáo dục đạt nhiều kết quả quan trọng, có nhiều lưu học sinh của tỉnh Lào Cai đang theo học tại các trường đại học, học viện thuộc tỉnh Vân Nam. Các cơ sở giáo dục hai bên cũng không ngừng tăng cường giao lưu, trao đổi kinh nghiệm, đẩy mạnh hợp tác, góp phần tăng cường mối quan hệ hữu nghị giữa hai địa phương. Giải đua xe đạp “Một đường đua hai quốc gia” tại thành phố Lào Cai (tỉnh Lào Cai) và huyện Hà Khẩu (tỉnh Vân Nam) được tổ chức trong những năm gần đây đã thu hút nhiều vận động viên từ các tỉnh, thành phố của cả hai nước tham gia.

Kết nối giao thông cũng là một điểm sáng của quan hệ song phương. Hai bên đã tích cực trao đổi và thực hiện các thủ tục để triển khai xây dựng cầu đường bộ qua sông Hồng thuộc khu vực biên giới Bản Vược (Bát Xát, Lào Cai, Việt Nam) - Bá Sái (Hà Khẩu, Vân Nam, Trung Quốc). Ngày 12/12/2023, hai bên chính thức ký kết Hiệp định và Nghị định thư xây dựng cầu. Đây là cơ sở để hai bên cùng phối hợp triển khai các công việc tiếp theo. Hai bên cũng tích cực phối hợp thúc đẩy việc triển khai lập quy hoạch tuyến đường sắt khổ tiêu chuẩn 1.435 mm Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng và trao đổi, thống nhất phương án kết nối để sớm đầu tư xây dựng trước đoạn đường sắt kết nối từ Ga Lào Cai (Việt Nam) đến Ga Hà Khẩu Bắc (Trung Quốc).

Về xu hướng trong thời gian tới, ông Dương Đức Huy cho rằng có rất nhiều nhân tố sẽ tiếp tục thúc đẩy quan hệ giao lưu, hợp tác hai bên ngày càng đi vào chiều sâu, trong đó quan trọng nhất là chủ trương thông suốt của hai Đảng, hai Nhà nước. Nhiều nội dung liên quan đến hợp tác giữa tỉnh Lào Cai và tỉnh Vân Nam đã được đề cập trong Tuyên bố chung “Về việc tiếp tục làm sâu sắc và nâng tầm quan hệ Đối tác hợp tác chiến lược toàn diện, xây dựng Cộng đồng chia sẻ tương lai Việt Nam - Trung Quốc có ý nghĩa chiến lược” cuối năm 2023. Tiếp đó, trong chuyến thăm và làm việc của Đoàn công tác tỉnh Lào Cai tại tỉnh Vân Nam từ ngày 24 đến 27/1/2024, hai bên đã đạt được nhận thức chung quan trọng về tiếp tục triển khai thực hiện tốt các nội dung hợp tác đã ký kết từ trước trong lĩnh vực kinh tế, thương mại, xây dựng kết cấu hạ tầng và kết nối giao thông; tăng cường hoạt động giao lưu hữu nghị giữa hai tỉnh.

“Những thành quả quan trọng trong hợp tác toàn diện giữa hai bên trong những năm qua, cùng với tiềm năng, lợi thế, dư địa trong hợp tác, nhất là trong các lĩnh vực xuất - nhập khẩu hàng hóa sau khi Việt Nam nâng cấp tuyến đường cao tốc, mở rộng đường sắt khổ tiêu chuẩn, xây dựng cửa khẩu thông minh, cửa khẩu kiểu mẫu Lào Cai - Hà Khẩu… chính là nền tảng vững chắc thúc đẩy các hoạt động hợp tác trong tương lai,” ông Dương Đức Huy cho biết, khẳng định Hội Hữu nghị Việt - Trung sẽ tiếp tục phát huy vai trò cầu nối, củng cố niềm tin của nhân dân hai nước, góp phần thúc đẩy các hoạt động hợp tác song phương trên mọi lĩnh vực.