Những năm gần đây, nhằm “giảm gánh nặng” cho học sinh, nhiều địa phương đã rút ngắn thời gian học tập tại trường của học sinh. Nhất là các trường tiểu học, các em ba bốn giờ chiều tan học, các phụ huynh thường tối thiểu phải năm sáu giờ mới tan ca. “Chênh lệch về thời gian đưa đón”, “thời gian trống trông coi” đã xuất hiện. Điều này tưởng như là “phúc lợi” dành cho học sinh, nhưng cuối cùng trở thành sức ép của các gia đình. Hàng ngày xin phép cơ quan đi đón con? Hiển nhiên không hiện thực. Để người cao tuổi trông coi? Sức khoẻ của người cao tuổi chưa chắc chịu được. Nhiều phụ huynh đã băn khoăn về việc này, điều này cũng đã trở thành một vấn đề khó xử trên diện rộng của xã hội.

“Các em sau khi tan học, cần có người trông coi”. Đây là lời nói của Tổng Bí thư Tập Cận Bình khi khảo sát tại Thanh Hải vào tháng 6 năm nay. Tổng Bí thư Tập Cận Bình còn nói: “Các trường không thể đưa toàn bộ thời gian ngoài giờ học của các em giao cho xã hội. Việc học tập cơ bản của các em, các thầy cô giáo trong trường cần đảm nhiệm. Không thể trong trường không làm, ngược lại đi học ở ngoài trường, như vậy là lẫn lộn đầu đuôi”. “Các em sau khi tan học, cần có người trông coi”.

Lấy các cơ sở trông trẻ ngoài trường làm ví dụ, là tổ chức có lợi nhuận, thường thiếu việc hướng dẫn học sinh một cách khoa học. Tháng 5 năm nay, Hội nghị Ủy ban sâu sắc cải cách Trung ương nêu rõ, các cơ sở giảng dạy ngoài trường phát triển vô trật tự, hiện tượng “trong trường giảm gánh nặng, ngoài trường tăng gánh nặng” nổi cộm.

Như vậy giải quyết thế nào vấn đề nan giải dịch vụ sau giờ học? Tổng Bí thư Tập Cận Bình nêu rõ: “Việc này cần do nhà trường đứng ra làm”.

So với các cơ sở ngoài trường, nhà trường có các điều kiện và ưu thế nhiều hơn: Không những có nhân viên giảng dạy chuyên nghiệp, mà còn có các cơ sở như lớp học, thư viện, sân vận động, v.v.. Trước đó, Bộ Giáo dục Trung Quốc ban hành “Ý kiến chỉ đạo về làm tốt công tác phục vụ sau giờ học của học sinh trung tiểu học”, đề xuất đường lối cơ bản “phát huy đầy đủ vai trò chính phục vụ sau giờ học của các trường trung tiểu học”. Các địa phương cũng bắt đầu tìm tòi và thực hiện những vấn đề liên quan.

Ví dụ, “Chương trình Bội Luy” do thành phố Trường Xuân, tỉnh Cát Lâm đề xuất sẽ áp dụng hình thức trông coi trong trường, lấy giáo viên làm chính, khuyến khích các phụ huynh, tình nguyện viên phối hợp thực hiện.

Thành phố Tề Tề Cáp Nhĩ, tỉnh Hắc Long Giang đưa ra dịch vụ “Sau 15:30”, thực thi chế độ rời trường linh hoạt từ 15:30 – 17:30, tổ chức các giáo viên, tình nguyện viên triển khai mô hình trông coi “phụ đạo bài tập + hoạt động đoàn thể xã hội”.

Nếu chỉ có nhà trường tích cực, không có sự tham gia rộng rãi của toàn xã hội, muốn làm tốt việc này rất khó. Dưới sự chủ đạo của nhà trường, các tài nguyên như phụ huynh, cộng đồng, tổ chức công ích, v.v, cũng cần phát huy đầy đủ.

Tổng Bí thư Tập Cận Bình nêu rõ, “Nếu các em còn có thời gian và sức lực, hãy đến với cộng đồng dân cư, hướng dẫn các em làm một số việc thích thú, hình thức này cũng rất tốt”.

Trên thực tế, các nơi Trùng Khánh, Quảng Tây, v.v, đã lấy công đoàn trong cộng đồng dân cư, tổ chức Đoàn làm chủ thể, tuyển mộ một số phụ huynh rảnh rỗi, tình nguyện viên cộng đồng, sinh viên, v.v, cung cấp dịch vụ sau giờ học. Ngoài ra, còn có một số trường mở lớp trông coi buổi tối theo sở thích, có một số là do trường mua dịch vụ với các tổ chức công ích xã hội, phần lớn là do các thầy cô giáo, các phụ phu huynh thực thiện theo sở trường của mình.

Để các em được trông coi chu đáo sau khi tan học, không những là mối quan tâm hiện thực của muôn vàn gia đình, cũng là môn học nghiên cứu về xây dựng chế độ nhà trường hiện đại, ngày càng được coi trọng tại Trung Quốc.