Tại Hội nghị kiểm điểm lần thứ 10 “Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân” (NPT) diễn ra tháng 8, vấn đề về 3 nước Mỹ - Anh - Ô-xtrây-li-a triển khai hợp tác tàu ngầm hạt nhân đã thu hút sự chú ý của cộng đồng quốc tế và bị nhiều bên chỉ trích. Các nhà phê bình chỉ rõ, việc hợp tác tàu ngầm hạt nhân giữa Mỹ - Anh - Ô-xtrây-li-a đã mang lại hiểm họa phổ biến vũ khí hạt nhân nghiêm trọng, tác động đến hệ thống không phổ biến vũ khí hạt nhân quốc tế, phá hoại sự cân bằng và ổn định chiến lược toàn cầu.

Ông Sultan Haley, chuyên gia về chính trị quốc tế của Pa-ki-xtan cho biết, Mỹ và Anh mượn cớ hợp tác tàu ngầm hạt nhân đang chuẩn bị chuyển giao vật liệu hạt nhân ở cấp độ vũ khí cho Ô-xtrây-li-a, đây là hành vi ngang nhiên vi phạm “Hiệp ước Không phổ biến vũ khí hạt nhân”, sẽ đe dọa hòa bình và an ninh khu vực và thậm chí thế giới. Mỹ một mặt hỗ trợ Ô-xtrây-li-a đóng tàu ngầm hạt nhân và chuẩn bị giao vật liệu hạt nhân ở cấp độ vũ khí, mặt khác lại chèn ép hoạt động nghiên cứu hạt nhân của một số nước bằng các thủ đoạn như trừng phạt v.v., đây là tiêu chuẩn kép điển hình.

Cựu Đại sứ In-đô-nê-xi-a tại Trung Quốc Sudrajat cho biết, In-đô-nê-xi-a đã nói rõ với Ô-xtrây-li-a, mong Ô-xtrây-li-a tuân thủ cam kết bảo vệ hòa bình và ổn định trong khu vực. Kế hoạch hợp tác tàu ngầm hạt nhân giữa Mỹ - Anh - Ô-xtrây-li-a cho phép Ô-xtrây-li-a mua 8 tàu ngầm hạt nhân, sẽ làm thay đổi tình hình an ninh trong khu vực. Không chỉ riêng In-đô-nê-xi-a và ASEAN, theo tôi, Trung Quốc cũng kiên quyết phản đối bất cứ hành vi phổ biến vũ khí hạt nhân nào.